Netersel
Vanouds is Sint Brigida de patrones van de kerk van Netersel; later werd ook Sint Antonius als patroon toegevoegd. In 2025 werd de kerk aan de eredienst onttrokken en in 2026 verkocht. De begraafplaats achter de kerk blijft bestaan. Er zal ook een devotiekapel worden gerealiseerd in de verbouwde kerk.
Aan mensen die veel hebben gedaan voor de parochie in Netersel is dank verschuldigd – mensen die zich, samen met talloze anderen, met hart en ziel hebben ingezet voor de parochie van Netersel. Toch is het boek niet gesloten. God blijft nieuwe hoofdstukken schrijven, al kennen wij het verhaal nog niet.
“Een goed verhaal, en wel het beste verhaal,” memoreerde pastoor Schilder in zijn laatste kerstpreek.
Geschiedenis
De kerk van Netersel wordt voor het eerst vermeld in 1340, al is zij waarschijnlijk ouder. Oorspronkelijk was het een castrale of slotkapel, behorend bij een nabijgelegen pachthoeve of kasteel.
Ongeveer 450 jaar geleden maakte de bisschop van Luik, op verzoek van keizer Karel V, van deze kapel een zelfstandige parochiekerk. Na jarenlang aandringen kregen de inwoners van Netersel in 1571 hun eigen kerk, waarmee een bewogen geschiedenis begon.
Netersel was al vroeg een echt “kerkend dorp”. De eerste kerk stond langs de weg naar Casteren, aan de Hoeve, waar de oude pastorie nog steeds getuigt van die tijd. Daar lag toen ook het kerkhof.
Aanvankelijk moest Netersel de priester delen met Bladel, een situatie die in 1985 terugkeerde toen pastoor Bertens beide plaatsen ging bedienen. Toch kende Netersel lange tijd eigen priesters, die – ondanks perioden van grote armoede – samen met de dorpsgemeenschap werkten aan het welzijn van iedereen.
Hun moed en vertrouwen blijven een voorbeeld, met als bekendste zoon van het dorp de priester Cornelis Brogelmans uit 1514. Hij trad toe tot de Jezuïeten in Rome en zette zich in heel Europa in voor de verspreiding van het geloof.
Tijdens de Reformatie brak de tijd van de schuurkerken aan. Katholieke kerken werden in beslag genomen en gelovigen vierden in het geheim de Mis. Ook in Netersel stond een schuurkerk, die echter afbrandde. Dit vormde voor pastoor Cox en zijn parochianen de aanleiding om de oude kerk opnieuw weer in gebruik te nemen. Deze kerk heeft tot 1930 dienstgedaan, maar werd later afgebroken omdat dorp en kerk sterk groeiden. De nieuwe kerk die volgde, werd helaas verwoest tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Daarna verrees in de jaren ’50 een nog grotere kerk, gebouwd onder pastoor Van Moorsel. In de tussentijd kerkten de inwoners in een eenvoudige barak, aangeschaft voor duizend gulden.
Zo telde Netersel door de eeuwen heen maar liefst vijf kerken, waarin vele dorpsgenoten hun tijd en inzet staken. Netersel was groot in geloof en in onderlinge verbondenheid. Dat was zichtbaar in het sociale en verenigingsleven, in sportieve, culturele en maatschappelijke activiteiten, dorpsfeesten en natuurlijk het carnaval. Die gemeenschapszin gaf het dorp zijn levendige en authentieke karakter.
Netersel heeft een gedachteniskapel voor verzetsstrijder Fons van der Heijden (1896–1944). Hij bood tijdens de oorlog onderdak aan onderduikers, geallieerde piloten en ontsnapte krijgsgevangenen. Op 20 september 1944 werd hij tijdens de vroege mis door de Duitse bezetter opgepakt en in een maïsveld naast zijn boerderij geëxecuteerd; zijn familie en de onderduikers ontsnapten ternauwernood. Op de plek van zijn dood verrees later een kapel en de straat werd naar hem
Op de hoek van De Hoeve en Beemke in Netersel staat, op initiatief van de heer Hems, een veldkapel voor Maria Rosa Mystica, met in de tuin een beeld van pater Pio.
De kapel is dagelijks geopend en biedt bezoekers een rustige plek om even aan de drukte te ontsnappen. Er staan gratis koffie en thee klaar, en men kan gebruikmaken van de sanitaire voorzieningen.
